Qua bộ phim này, khán giả sẽ có dịp tiếp cận những tư liệu quý giá về Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt dưới góc nhìn của một nhà báo cách mạng lỗi lạc - Nguyễn Ái Quốc.

Không chỉ là một nhà lãnh đạo kiệt xuất, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh còn là một nhà báo lỗi lạc, người khơi nguồn và đặt nền móng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam. Kể từ khi rời bến cảng Nhà Rồng trên chiếc tàu La Touche Treville vào năm 1911, bắt đầu hành trình “30 năm bôn ba tìm đường cứu nước”, vị lãnh tụ thiên tài của cách mạng Việt Nam đã tìm ra vũ khí sắc bén trong công cuộc đấu tranh vì hòa bình độc lập, đó là BÁO CHÍ. 

Chân dung nhà báo Nguyễn Ái Quốc

Ảnh chụp tư liệu. Chương trình cung cấp

Đạo diễn Trần Thu Hiền (Ban Truyền hình Đối ngoại, Đài THVN) chia sẻ: bộ phim khắc họa hành trình Nguyễn Ái Quốc đến với báo chí cách mạng, từ những ngày học tập, rèn luyện tại Pháp đến việc trực tiếp sáng lập, viết bài, tổ chức xuất bản những tờ báo như Le Paria và Thanh Niên. Qua đó, người xem hiểu rõ hơn vai trò, tài năng và bản lĩnh của Người trong việc sử dụng báo chí làm vũ khí sắc bén chống thực dân, cổ vũ tinh thần yêu nước và đấu tranh giành độc lập.

Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh luôn kiên định với ngòi bút, thể hiện sự mềm dẻo nhưng nhất quán về lý tưởng. Báo chí với Người không chỉ là phương tiện truyền thông mà là công cụ chiến đấu.

Giải mã khối tư liệu và bộ hồ sơ mật thám Pháp về Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh

Phim tài liệu tập trung vào quá trình giải mã bộ hồ sơ mật thám Pháp theo dõi Nguyễn Ái Quốc từ năm 1919 đến 1945. Nguồn tư liệu phong phú được khai thác từ các trung tâm lưu trữ hàng đầu tại Pháp như Trung tâm lưu trữ hải ngoại, Quốc hội Pháp, Sở cảnh sát Paris, Thư viện Quốc gia Pháp… cùng các bài báo gốc được lưu trữ bởi L’Humanité, La Vie Ouvrière...

Ảnh hồ sơ tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh của mật thám Pháp

Đáng chú ý, bộ phim lần đầu tiếp cận được trọn vẹn bản dịch tiếng Pháp của toàn bộ 208 số báo Thanh Niên, lưu giữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia Pháp suốt 100 năm qua. Những tài liệu này giúp khắc họa vai trò chủ chốt của Nguyễn Ái Quốc trong việc xây dựng, định hình phong cách báo chí cách mạng thông qua tờ báo này.

Không chỉ dừng lại ở tư liệu, bộ phim còn mang đến góc nhìn của các nhà sử học, học giả đến từ Việt Nam, Pháp, Trung Quốc… nhằm đánh giá tác động sâu rộng của các tác phẩm báo chí Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đối với phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc.

Xúc động khi được tiếp cận những tư liệu quý về Người

Trong quá trình thực hiện bộ phim, đạo diễn Trần Thu Hiền cùng ê-kíp đã có mặt tại Trung tâm lưu trữ quốc gia hải ngoại (Aix-en-Provence, Pháp) - nơi lưu giữ gần 10.000 trang tài liệu liên quan đến Nguyễn Ái Quốc. Những ghi chép, thư từ, điện tín, báo cáo mật thám từ cả Pháp và Đông Dương giúp tái hiện sống động hành trình hoạt động báo chí gắn liền với cách mạng của Người.

Nhà báo Thu Hiền (ngoài cùng bên phải) và ê-kíp vui mừng khi tìm thấy bài viết của Nguyễn Ái Quốc trên báo La Vie Ouvrière, được lưu giữ cẩn thận hơn 100 năm qua. (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Theo đạo diễn Trần Thu Hiền, mật thám theo dõi Nguyễn Ái Quốc rất sát sao - từ các hoạt động thường nhật cho đến các bài báo, tờ báo do Người tham gia biên tập hay xuất bản. Những bài viết có nội dung đấu tranh đều được thu thập kỹ càng, chuyển về Bộ Thuộc địa Pháp.

Ê-kíp làm phim xúc động khi trực tiếp tiếp cận các bài viết mang bút danh Nguyễn Ái Quốc. Những số báo, bài báo vẫn được lưu giữ cẩn thận, là minh chứng cho giá trị lịch sử và vai trò của báo chí cách mạng trong sự nghiệp giành độc lập dân tộc.

Đặc biệt, phim còn hé lộ hành trình truy tìm tác giả thật sự đứng sau các bài viết trên báo Thanh Niên. Mất gần một năm phân tích, tình báo Pháp mới xác định được chính Nguyễn Ái Quốc là người đứng sau những bài viết khiến họ lo ngại sâu sắc. Một số thư tín, báo cáo của đặc vụ như Pinot, sách của Louis Marty... cũng cho thấy sự đánh giá rất cao về ảnh hưởng của Nguyễn Ái Quốc với phong trào cách mạng qua ngòi bút.

Bộ phim "VTV Đặc biệt: Nhà báo Nguyễn Ái Quốc - Giải mã hồ sơ mật thám Pháp" không chỉ là hành trình trở về với quá khứ, mà còn là lời tri ân sâu sắc với Người - người đặt nền móng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam. Qua đó, khán giả có thể hiểu rõ hơn về một chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh dưới ánh sáng của báo chí, một nhà báo - chiến sĩ vĩ đại trong lịch sử dân tộc.